Een ‘harde buik’ tijdens de zwangerschap: het is een gespannen en opgeblazen gevoel, alsof er een harde bal in je buik zit. Een harde buik komt opeens opzetten en vervolgens zakt het weer weg. Je hebt er het een en ander over gehoord, maar wat houdt het precies in? Iedere vrouw beleeft de zwangerschap op een andere manier, maar een harde buik geeft doorgaans een onaangenaam gevoel. Je baarmoeder werkt hard om te zorgen voor een succesvolle bevalling en het gespannen gevoel is daar onderdeel van. Gelukkig is het een normaal verschijnsel en kan de harde buik geen kwaad. In sommige gevallen kan het een teken zijn dat je het wat rustiger aan moet doen, dus blijf vooral goed letten op je lichaam en luister naar de signalen. Hoe je een harde buik herkent en wat je kan doen om er mee om te gaan, lees je hier.

Wat zijn harde buiken?

Een harde buik wordt ook wel oefenweeën of Braxton-Hick contracties genoemd. Het is een gespannen gevoel in je buik. Wanneer je last hebt van een harde buik, betekent dit dat je baarmoeder samentrekt en zich aan het voorbereiden is op de bevalling. De verkramping die je voelt kan een oncomfortabel gevoel geven, maar is een normaal verschijnsel tijdens de zwangerschap. Als één grote spier werkt je baarmoeder namelijk hard om de baarmoedermond zo groot mogelijk te maken voor de geboorte van de baby. Je baarmoeder is dus alvast aan het oefenen voor de grote dag, want oefening baart kunst (en in dit geval ook een baby)!

Het gespannen gevoel kan ongeveer een minuut aanhouden, maar het duurt in sommige gevallen wat langer. Naarmate de zwangerschap vordert, duren de contracties langer en komt een harde buik vaker voor. Echter zijn harde buiken niet zo regelmatig als de echte weeën. Richting het einde van je zwangerschap is het mogelijk dat je een paar uur last kan hebben van de oefenweeën.

Hoe herken je harde buiken?

De oefenweeën herken je doordat je hele buik strak aanvoelt. Het gespannen gevoel in je buik wordt door sommige vrouwen omschreven alsof er een grote, harde bal in lijkt te zitten. Als je licht op je buik drukt voelt het hard aan en duwen lukt nauwelijks. Een harde buik gaat soms samen met een onprettige kramp. Dit komt doordat de baarmoeder zich aanspant en samentrekt, maar ze horen niet pijnlijk te zijn. Eenmaal als de harde buik wegtrekt, voelt je buik weer een stuk soepeler. Je kan al vanaf het begin van het tweede trimester last krijgen van harde buiken, maar meestal komt een harde buik voor rond of vanaf de 24e week. 

Ervaar je tijdens harde buiken ook (veel) pijn? Dat is niet de bedoeling en hoort niet bij de contracties. Neem in dit geval altijd voor de zekerheid contact op met de verloskundige om het gevoel kenbaar te maken.

Wat zijn de oorzaken van harde buiken?

Een harde buik ontstaat voornamelijk doordat de baarmoeder zich aanspant. Je baarmoeder is alvast aan het ´oefenen´ voor het echte werk en deze inspanningen zorgen voor het harde gevoel. De harde buik verdwijnt zodra de baarmoeder zich enigszins weer ontspant. Daarentegen zijn er ook andere oorzaken waardoor je last kan hebben van een harde buik. Bepaalde prikkels kunnen zodanig een effect hebben op je baarmoeder waardoor je ook een harde buik kan krijgen. Denk hierbij aan:

  • Stress
  • Vermoeidheid
  • Een volle blaas
  • Blaasontsteking
  • Seks of orgasme
  • Het bewegen of schoppen van je baby in de buik
  • Drukke bewegingen, zoals (zware objecten) tillen, bukken, opstaan, omdraaien als je ligt of gehaast lopen.
  • Snelle groei van de baarmoeder waardoor spanning op de buik komt te staan

Heb je harde buiken of echte weeën?

Oefenweeën of echte weeën. Waar heb je last van? Er zijn duidelijke verschillen, maar als je voor de eerste keer zwanger bent is het goed om te weten waar je op moet letten. 

De Braxton-Hicks contracties maken dat je buik aanvoelt als een harde bal. Je kan je buik nauwelijks induwen en je kan een vervelende kramp ervaren. Oefenweeën kunnen al vroeg in de zwangerschap ontstaan, terwijl echte weeën pas aan het eind van de zwangerschap optreden. De echte weeën zorgen voor ontsluiting, waarbij de baarmoedermond zacht en soepel is. Bij een harde buik is de baarmoedermond nog lang en stug, zeker in het begin van de zwangerschap. Verder, in tegenstelling tot oefenweeën, komen echte weeën regelmatig. Ze houden enige tijd aan en worden sterker. Een harde buik komt af en toe, maar duurt doorgaans niet zo lang en het wordt niet heftiger. Ondanks de harde buik een naar gevoel kan geven, hoort het geen pijn te doen (tenzij je last hebt van bandenpijn). Een echte wee doet pijn en bouwt de pijn op naar een piek. Bovendien mag een harde buik niet samengaan met bloed- en/of vochtverlies (vruchtwater). Als dat wel het geval is, neem dan altijd contact op met de verloskundige.

Tips bij harde buiken

Natuurlijk is het ontzettend goed als je baarmoeder alvast aan het oefenen is voor de bevalling, maar harde buiken zijn niet bepaald prettig. Als je last hebt van de oefenweeën, dan zijn de volgende tips om het gespannen gevoel te verlichten. 

  1. Neem voldoende rust. Als je merkt dat je teveel beweegt, stress ervaart of vermoeid raakt, is het verstandig te gaan liggen. Zoek een houding waarin je goed kan ontspannen.
  2. Warmte zorgt voor ontspanning van de baarmoeder. Neem daarom een warme douche of ga in bad. Een warme kruik op je buik leggen helpt ook.
  3. Probeer ontspannende ademhalingsoefeningen of zwangerschapsyoga. Zulke technieken leren je spanning en pijn te verminderen.
  4. Let op dat je voldoende vocht binnenkrijgt. Drink genoeg water per dag, want vochttekort draagt bij aan het hebben van een harde buik.
  5. Overweeg een buikband. De band geeft je buik meer steun en kan harde buiken helpen voorkomen of verminderen. Door het dragen van de band ervaart je baarmoeder minder vervelende prikkels.