De meeste vrouwen bevallen rond de 40e week van de zwangerschap op natuurlijke wijze. In sommige gevallen heeft moeder natuur echter een duwtje in de rug nodig en is het verstandig om de weeën op te wekken om zo de bevalling in te leiden.

Wat is een ingeleide bevalling?

Een natuurlijke bevalling begint normaal gesproken tussen week 37 en week 42 van de zwangerschap. Een natuurlijke bevalling begint met het verweken van de baarmoedermond. Vervolgens krijg je weeën, breken je vliezen, krijg je ontsluiting, daalt het hoofdje in en uiteindelijk wordt je kindje geboren.

Als een bevalling wordt ingeleid, worden deze processen kunstmatig gestart. Een bevalling kan op verschillende manieren ingeleid worden, daar gaan we later op in.

Wanneer moet een bevalling ingeleid worden?

Er zijn een aantal redenen waarom jouw verloskundig zorgverlener (gynaecoloog, arts in opleiding of klinisch verloskundige onder supervisie van een gynaecoloog) kan besluiten om de bevalling in te leiden. Een ingeleide bevalling wordt meestal geadviseerd als de situatie voor het kindje buiten de baarmoeder beter is dan daarbinnen.

Je bent over tijd

De meeste natuurlijke bevallingen zijn tussen week 37 en week 42 van de zwangerschap. Naarmate de zwangerschap langer duurt, neemt de kans op complicaties en een miskraam weer toe. In dit geval zal een ingeleide bevalling geadviseerd worden tussen week 41 en 42 van de zwangerschap. Dit is de meest voorkomende reden van een ingeleide bevalling.

Je hebt gebroken vliezen zonder dat je weeën hebt

De bevalling kan ingeleid worden als je meer dan 34 weken zwanger bent en je vliezen breken maar de bevalling begint niet vanzelf binnen 24 uur. Dit komt omdat je kindje een verhoogde kans op het oplopen van een infectie heeft na het breken van je vliezen.

De baby groeit langzamer

Het kan voorkomen dat je baby plotseling minder snel groeit in je baarmoeder, dit kan verschillende oorzaken hebben. Indien de gynaecoloog of verloskundig vaststelt dat de mate van de groei van de baby snel afneemt of wanneer je kindje te klein wordt bevonden, wordt een ingeleide bevalling geadviseerd.

De placenta werkt minder goed

De houdbaarheid van de placenta is beperkt. Dit betekent dat deze na verloop van tijd slechter zal gaan functioneren. Daardoor is de kans aanwezig dat je kindje niet meer de nodige voedingsstoffen binnenkrijgt wat kan resulteren in een miskraam. De artsen zullen een ingeleide bevalling adviseren wanneer ze merken dat het functioneren van de placenta achteruitgaat.

Zwangerschapsdiabetes

Ongeveer 1 op de 20 zwangere vrouwen krijgt te maken met zwangerschapsdiabetes. Het is een vorm van diabetes die zich tijdens de zwangerschap ontwikkelt. Zwangerschapsdiabetes verdwijnt direct na de bevalling. Door zwangerschapsdiabetes kunnen baby’s groter dan gemiddeld groeien wat mogelijke complicaties met zich meebrengt. Als je zwangerschapsdiabetes hebt, vindt de bevalling sowieso in het ziekenhuis plaats. Eventueel wordt de bevalling ingeleid.

Er zijn andere medische complicaties

Ook bij andere medische complicaties kan er voor een ingeleide bevalling gekozen worden. De verloskundige of gynaecoloog zal altijd de afweging maken wat de beste situatie is voor je kindje. Is hij beter af in de baarmoeder of daarbuiten? Als het antwoord niet in de baarmoeder is, wordt een ingeleide bevalling geadviseerd.

Hoe wordt een bevalling ingeleid?

Het proces van een ingeleide bevalling bestaat uit een aantal stappen, meestal hoef je deze niet allemaal te doorlopen. Het kan zijn dat bij jou de volgorde van de stappen afwijkt van het onderstaande overzicht:

De baarmoedermond voorbereiden of primen

Bij een natuurlijke bevalling zal de baarmoedermond vanzelf openen zodra je klaar bent om te bevallen. Als de baarmoedermond niet vanzelf verweekt en verstrijkt (verzacht, verdunt en zich opent), zal dit kunstmatig moeten worden gedaan, dit heet ‘primen’. Dit wordt gedaan met het hormoon prostaglandine. Prostaglandine kan worden toegediend in de vorm van een tablet of een gel. Het kan zijn dat het primen niet gedaan wordt doormiddel van hormonen maar met een ballonkatheter. Vaak gaat het primen over in natuurlijke weeën, als dat niet het geval is, zal er doorgegaan worden met de volgende stap.

Strippen

Als de vruchtwaterzak nog intact is, kan de verloskundige of gynaecoloog het opwekken van de weeën stimuleren door met de vingers het membraam van de vruchtwaterzak los te maken van de baarmoedermond. Dit gebeurt door zacht met de vingers over het membraam van de vruchtwaterzak te strijken. Hierdoor komt op natuurlijke wijze het hormoon prostaglandine vrij waardoor de baarmoedermond verder verweekt en de weeën zouden moeten beginnen.

Lees meer over strippen

Vliezen breken

Als de vliezen niet vanzelf breken, kan de gynaecoloog of verloskundige ervoor kiezen om deze handmatig te breken. Het doel van het breken van de vliezen is om de weeën te versterken. Vruchtwater bevat chemische stoffen en hormonen die de bevalling stimuleren zodra ze vrijkomen.

De vruchtwaterzak voorkomt dat het hoofdje van je kindje direct op de baarmoederhals drukt. Door de vliezen te breken, komt er dus meer druk op de baarmoederhals te staan wat de bevalling moet stimuleren.

Het breken van de vliezen wordt gedaan met een speciaal instrument dat er uitziet als een lange haaknaald met een scherpe punt. Het breken kan wat ongemakkelijk aanvoelen maar zou niet pijnlijk moeten zijn.

Oxytocine infuus

Oxytocine is het hormoon dat het lichaam van nature produceert om weeën op te wekken. De oxytocine wordt toegediend middels een infuus in je arm. De hoeveelheid wordt geleidelijk verhoogd totdat je iedere 2 a 3 minuten weeën hebt. Afhankelijk van hoe je daarop reageert, kan ervoor gekozen worden om het oxytocine infuus te laten zitten of als de weeën te sterk worden, de hoeveelheid te verminderen of zelfs geheel af te sluiten.

Veelgestelde vragen over ingeleide bevallingen

We krijgen regelmatig vragen van aanstaande ouders over een ingeleide bevalling. We beantwoorden de meest gestelde voor je:

Kan ik thuis bevallen bij een ingeleide bevalling?

Veruit de meeste ingeleide bevallingen verlopen zonder complicaties. Het is alleen wel belangrijk dat een ingeleide bevalling onder goede begeleiding in een gecontroleerde omgeving plaatsvindt. Het is daarom niet mogelijk om thuis een ingeleide bevalling te hebben.

Is een ingeleide bevalling pijnlijker dan een natuurlijke bevalling?

Een ingeleide bevalling is meestal pijnlijker dan een natuurlijke bevalling. Afhankelijk van de methode die wordt ingezet, kan dit variëren van een ongemakkelijk gevoel tot zeer intense en pijnlijke weeën als gevolg van de medicatie. Vrouwen waarbij de bevalling wordt ingeleid, vragen vaker om een ruggenprik dan vrouwen die op natuurlijke wijze bevallen. Omdat een ingeleide bevalling altijd in het ziekenhuis plaatsvindt, zijn er meestal geen beperkingen aan het type pijnstillers die je kunt krijgen.

Lukt het altijd om een bevalling in te leiden?

Het inleiden van de bevalling lukt niet altijd. Primen en strippen resulteert niet altijd in natuurlijke weeën. Ook een oxytocine infuus heeft niet altijd het gewenste effect. In het derde trimester van de zwangerschap, maakt het lichaam enorm veel oxytocine receptoren aan. Deze receptoren geven de spieren rond de baarmoeder het signaal om aan te spannen of juist te ontspannen als ze in aanraking komen met het hormoon oxytocine. Bij een natuurlijk bevalling wordt het hormoon in steeds sterker wordende golven vrijgegeven waardoor de weeën langzaam opbouwen. Bij een ingeleide bevalling kunnen de receptoren overspoeld raken door de grote hoeveelheden kunstmatige oxytocine die soms nodig zijn. Het lichaam kan daardoor anders reageren dan bij een natuurlijke bevalling. Dit kan resulteren in pijnlijke en intense weeën en een verhoogde druk op de baby. In dit geval kan de verloskundige of gynaecoloog naar andere oplossingen kijken.

Wat gebeurt er als het inleiden van de bevalling niet lukt?

Als het inleiden van de bevalling echt niet lukt, kan er voor een keizersnede gekozen worden. De verloskundige of gynaecoloog zal dit eerst met je bespreken.

Zijn er risico’s verbonden aan een ingeleide bevalling?

Over het algemeen is het inleiden van de bevalling erg veilig, toch zijn er aantal risico’s:

  • Verhoogde kans op een keizersnede
  • Kans op een tijdelijk verlaagde hartslag
  • Kans om langer in het ziekenhuis te moeten blijven
  • Verhoogde kans op het nodig hebben van pijnstillers
  • Verhoogde kans op infecties
  • Verhoogde kans op een baarmoederbreuk
  • Verhoogde kans op bloeden na de bevalling

Kan ik zelf de bevalling op natuurlijke wijze inleiden?

Er zijn op het internet tal van technieken en huismiddeltjes te vinden waarmee je zogenaamd zelf thuis de bevalling kunt inleiden. Er is echter geen enkel wetenschappelijk bewijs te vinden dat deze technieken en middeltjes ondersteunt. Een aantal van de veelgehoorde mogelijkheden zijn:

  • Seks hebben
  • Zachtjes je tepels stimuleren
  • Kruiden met een geneeskrachtige werking
  • Het drinken van kleine hoeveelheden ricinusolie
  • Wandelen

Bespreek het altijd met je verloskundige of gynaecoloog als je zelf iets wilt proberen om de bevalling in te leiden.